‘Zoekers, ze zijn van alle tijden’, zegt Bas van der Graaf, hoofd IZB-Toerusting, in zijn lezing in de Sionkerk te Houten. ‘Ook de Romeinse hoofdman Cornelius uit Caesarea was een zoeker. Hij diende God en bad tot Hem. Waarom was hij dat gaan doen? Welk verlangen had hij? We weten alleen dat hij een visioen kreeg waarin een engel hem opriep om de apostel Petrus te halen, als het ware om instructies te ontvangen om naar de ‘kerk’ te gaan.’

Tegelijkertijd kreeg Petrus een droom, zo lezen we in het Bijbelboek Handelingen. Nadat hij naar het huis van de centurion was gegaan, raakten daar de mensen vervuld van de Heilige Geest. ‘Voor Petrus was dat het teken dat ook niet-Joden bij God mogen horen en dat het Evangelie voor iedereen is. Gods Geest zet zoekers in beweging en ze kunnen zomaar aankloppen op de kerkdeur. De boodschap voor nu is of kerken erop zijn voorbereid om nieuwe gelovigen als Cornelius te ontvangen’, zo houdt Van der Graaf de ruim tachtig deelnemers aan toerustingsdag voor.

Zoeken naar houvast 

Rik Mager, predikant bij IZB-Toerusting, wijst er in zijn lezing op dat de tijd rond de val van Rome, 410 na Christus, hem doet denken aan de huidige tijd met z’n conflicten, crises en verdeeldheid. In deze wereld van angst, geweld en onzekerheid worden mensen bevangen door depressie, leegte en zinloosheid. Er moet toch iets meer zijn dan geld en goed? Enerzijds trekken mensen zich terug in hun eigen bubbels, waarin ze zich veilig wanen. Anderzijds gaan mensen, vooral jongeren, op zoek naar de zin van het bestaan. Zij hebben genoeg van het grote genot en de dikke ego’s en speuren TikTok, YouTube en andere kanalen af naar bronnen van inspiratie en rust.  

Oscar Grootveld was zo’n jonge zinzoeker, een 29-jarige student theologie die opgroeide in een ongelovig gezin. Een paar jaar geleden stapte hij op een oudjaarsavond de Noorderkerk in Amsterdam binnen. Wat hem trof, was de geborgenheid die er heerste. Daarna bleef hij in de kerk komen, volgde hij de Alpha-cursus en deed hij belijdenis. ‘Het geloof werd bij mij opgewekt’, verklaart hij. Ook Berry Kriesels vertelt in alle rust zijn geloofsreis. Hij kwam in een moeilijke periode vanuit het ‘niets’ uit bij God. Een kerk, hij was er nog nooit binnen geweest. 'Mocht ik wel naar binnen door die deur? Ik had geen idee van de gewoonten in de kerk. Dankzij Janneke van de Voedselbank wist ik wanneer ik moest gaan staan of kon blijven zitten. Help, zei m'n zus Astrid toen ik vertelde dat ik naar de kerk ging. Een sekte? Nee, Astrid, na de dienst gaat de deur wel weer open.' Naastenliefde viel Berry Kriesels als eerste op; hij heeft zich laten dopen. 'Pap, als jij je laat dopen, zullen wij er zijn’', zeiden zijn kinderen tegen hem.

Hoe komen mensen tot geloof? 

Naast de twee ‘keynote’-sprekers Bas van der Graaf en Rik Mager zijn op deze IZB-toerustingsdag maar liefst acht workshops te volgen. In de workshop 'Hoe komen mensen tot geloof?' vertelt Henk Boerman (hoofd afdeling IZB-Impact) over wat hij in de praktijk als pionier tegenkwam. Hij ontmoette Truus, die eind zeventig was, een zwaar leven kende en schreeuwde naar God. Hij kwam Mark tegen, een verstandelijk atheïst, al negen jaar een zoeker die hem toeroept: Henk, ik weet niet hoe het moet, geloven, help me daarbij! En dan de esoterische door trauma’s gestempelde Jolijn met haar engelen. Boerman: 'Om haar te helpen, moest ik mijn eigen missie loslaten om haar van de ballast te verlossen. Ik ging haar daarna alleen maar over Jezus vertellen, puur Jezus, verder niets.' Ten slotte Esther, die haar alcoholische vriendin verloor en tot geloof kwam. 'God werkt fascinerend en verrassend.'

Belangrijk is volgens Boerman te weten dat God via de geleidelijke weg werkt. Geef zoekers tijd en ruimte als ze aankloppen bij de kerk. Help ze door ze te laten proeven aan de smaak van het geloofsleven. Weeg altijd hun context en leefwereld mee in dat proces. In de kerk, zegt Boerman, zijn we vaak te geestelijk bezig. Niet de veelheid aan woorden, maar de warmte van de gemeenschap is wat zoekers trekt, de troostende hand op je schouder. Concreet betekent dit dat er meer nodig kan zijn dan een Alpha-cursus als er een bekeerling aanklopt. Hij laat een schema zien van activiteiten die een pioniersteam in 'evangelisatieschillen' kan ontplooien, aansluitend bij verschillende graden van betrokkenheid. In de buitenschil: maaltijden en kookclubs. In de binnenschil: maal met een verhaal, kringwerk, Alpha-cursus, samenkomsten en kinderclubs. Daarbij staat of valt alles met wat je zelf uitstraalt. Wat beweegt jou om je geloof te delen?

Kun je me helpen te geloven? 

In zijn workshop 'Hoe wijd je mensen in in het christelijk geloof' stelt Dick Wolters, missionair predikant in de Noorderkerk te Amsterdam en verbonden aan IZB-Toerusting, ons figuurlijk gesproken voor aan David (21). David staat synoniem voor de bekeerling van nu. Hij is intelligent en belezen, een jongeman die werkelijk alles weet. Wolters: 'Hij heeft het hele internet afgestruind naar God en klopt aan met de vraag: kun je me helpen om te gaan geloven? Als protestant ben je al te vaak geneigd het geloof uit te leggen, veel woorden te gebruiken, maar doe dat niet met onze David; hij weet immers alles al. Hij heeft zich volledig ingelezen. Wat hebben wij deze jongen te bieden?' 

Wolters wijst op het boek Zondagmorgen van Willem Jan Otten waarin deze zijn gang naar het geloof beschrijft. Het lukt hem eerst niet te geloven dat Jezus was opgestaan. Als intellectueel vindt hij de herrijzenis niet overtuigend genoeg, maar daar komt verandering in als hij ‘bezwijkt’ door de ervaring van het ritueel. ‘Er overkomt je dan een vorm van verliefdheid’, legt Wolters uit. Met andere woorden: hoe kunnen wij David verliefd laten worden op Jezus? Een deelnemer aan de workshop raadt aan om samen met David een bezoek te brengen aan Rome; de tweede beveelt lectio divina aan, dus om met David te lezen, te mediteren, te bidden en te rusten; de derde is van plan een stevig rondje met David te gaan fietsen met als slot een gesprek en de vierde schuift met David aan een maaltijd met muziek op de achtergrond. We zijn het erover eens: neem David voorzichtig mee om hem in te bedden in het mysterie van het geloof. Sla niets ‘plat’, bid in begrijpelijke taal. Wees gastvrij. 

Gebed van David 

Indrukwekkend is het gebed dat David heeft geschreven en op het Bijbelcafé heeft gedeeld. Het is het kernachtige gebed van een zoeker, van een bekeerling die aanklopt: 

‘Hey God, kunt u mij helpen uw verhaal te begrijpen, zodat ik u kan toestaan mijn leven te sturen, zoals een rivierbed het rivierwater stuurt. Daarbij vraag ik u het troebele water te zuiveren zodat ik uw rivierbed kan zien. Ik wil u vragen mij te begeleiden terwijl ik mijn rivierbed parallel snijd aan de uwe, niet in de richting van de minste weerstand maar in de richting van het met droogte geteisterde land.

Alstublieft, bied mij de benodigde visie om hier de verdorde aarde te voeden met mijn stroom aan kwaliteiten, zodat hoop en optimisme, rechtvaardigheid en compassie, weerbaarheid en moed kunnen opbloeien terwijl haat wordt geblust, angst wordt weggespoeld en verdeeldheid oplost.

God, ik vraag u om mij te vergezellen op dit levenspad zodat ik dit niet alleen hoef te bewandelen. Help mij het leven te navigeren op een wijze waarbij de mensen om mij heen het beste uit zichzelf kunnen halen. Help mij daarin te realiseren dat uw vonnis het laatste is, daar waar kracht en kwetsbaarheid elkaar ontmoeten, daar waar de waarheid zichzelf onthult, verankerd in niks anders dan mijn daden.’ 

Tekst: Marie Verheij-Van Beijnum 

Meer informatie over het team IZB-Toerusting vindt u hier.