Het is je misschien weleens overkomen, na een kerkdienst: je raakt bij de koffie in gesprek met iemand die er voor het eerst is. Je merkt dat de kerk nieuw voor hem of haar is en je wilt graag dat diegene nog eens terugkomt. Wat doe je dan? Hoe kun je zo iemand van dienst zijn in de zoektocht naar God en geloof?
In Amsterdam, waar ik predikant was van de Jeruzalemkerk, kwamen er regelmatig mensen aanwaaien in een kerkdienst. Voor mij is zo’n ontmoeting een geestelijke oefening op zichzelf. Een oefening in verwelkoming namens Jezus. Ik heb me aangewend om in stilte de Geest te vragen om het gesprek te leiden. Er komt iemand binnen die op een of andere manier in beweging is gekomen. Dat vraagt om wijsheid, om onderscheidingsvermogen. Je gaat al snel denken: als ik dit nu geef, of dat zeg …. Het vraagt om fijngevoeligheid om het goede te zeggen en te doen. Ik ben daarin terughoudend: ik zou niet snel ongevraagd iets geven.
Als ik erachter probeer te komen wat iemand nodig heeft, denk ik weleens aan drie Engelse woorden ‘believing’, ‘belonging’ en ‘behaving’. Sommige mensen komen met een geloofsvraag: ik zoek God, kan ik Hem hier vinden? Andere mensen zoeken betekenis voor hun leven; dat is wat anders dan de vraag naar God. Er zijn ook mensen die bij een gemeenschap willen horen. Ik heb die drie wegen altijd in gedachten als het erom gaat wat iemand zoekt. Dat kleurt ook mijn vervolgvragen als ik erachter probeer te komen wat iemand nodig heeft.
In de media horen we berichten over bekeerlingen, over mensen die zoeken naar God. Op 15 november houdt de IZB daarom een toerustingsdag over dit soort gesprekken. ‘Help, er klopt een bekeerling aan’, is het thema. De metafoor van een deur staat daarbij centraal. In een Bijbelstudie willen we ingaan op de wereld vóór de deur. Wat gebeurt daar op dit moment? Wat brengt mensen in beweging? We gaan het ook hebben over wat er achter de kerkdeur gebeurt. Weten we wat we moeten doen als zoekers aankloppen of zijn we daar verlegen mee?
Het is niet eenvoudig om drempels weg te nemen, maar soms overstijgt de Geest allerlei belemmeringen. Ik sprak pas iemand uit een van de gemeenten die een IZB-Focustraject volgen. Zeven jaar geleden was zij via een vriendin op het spoor van het geloof gekomen. In de kerk waar ze binnenstapte, was veel vreemd: het zingen, de kerkbanken. Maar ze werd gezien door een paar aardige mensen die haar vriendelijk tegemoet traden. Ze besefte dat dit een betekenisvolle plek was. Er werden dingen gezegd die haar raakten. Dat was genoeg. ‘Er waren heleboel dingen die me heel vreemd waren, maar die hebben me toch niet weerhouden’, zei ze. Wat een geluk dat ze gezien werd, die ene zondagochtend.
Ds. Bas van der Graaf is hoofd IZB-Toerusting. De IZB-Toerustingsdag is op 15 november 2025. Deze column verscheen in De Waarheidsvriend.