Het is me al zo vaak gevraagd, door gemeenteleden, voorgangers of journalisten: denk je dat de kerk nog toekomst heeft? Ik heb daar altijd op geantwoord dat ik geloof dat ‘God niet loslaat wat Zijn hand eenmaal begon’. Ik geloof met hart en ziel in de voortgang van het Koninkrijk van God omdat ik geloof in de trouw van God, in de liefde van Jezus voor mensen en in de kracht van de Heilige Geest. Dit was mijn antwoord op de vraag naar de toekomst van de kerk.
De laatste jaren is er voor mij echter veel nieuw inzicht bij gekomen. In de ruim 25 jaar dat ik gemeente-predikant was, ben ik vooral op de interne gang van zaken in de gemeente gericht geweest. Ook al wilden we als gemeente er echt voor onze omgeving zijn: het bleek erg lastig om onze focus echt ‘naar buiten’ te verleggen.
Natuurlijk moedigden we elkaar aan om in onze straat, op ons werk en in de andere kringen waarin we verkeren getuige te zijn van Jezus. Maar samen echt iets voor de wijk betekenen, dat bleek niet eenvoudig.
Wat we wel deden was bewust bidden voor onze omgeving, en daar ligt grote kracht in. Ik kan niet aanwijzen wat er daardoor is veranderd, maar ik geloof dat er zegen rust op de opdracht zoals verwoord in Jeremia 29:7: ‘Bid tot de Heer voor de stad waarheen Ik jullie weggevoerd heb en zet je in voor haar voorspoed en vrede ….’ Bidden voor onze omgeving deden we in mijn gemeenten zeker, zowel op zondag als in doordeweekse gebedsmomenten. Maar de opdracht om ons in te zetten voor de bloei van onze omgeving, daar worstelden we mee.
En toen kwam ik in Zuid-Limburg terecht en vroeg het Leger des Heils me te helpen bij het opzetten van een nieuwe manier van werken. Het nieuwe programma, dat inmiddels op 130 plekken in het land heeft vorm gekregen, heet: ‘Geloven in de buurt’. Daarmee geeft het Leger des Heils weer dat het gelooft in de kracht van de buurtgemeenschap, van mensen die elkaar kennen en voor elkaar willen zorgen. Daarnaast is het ons verlangen het geloof in Jezus Christus in de haarvaten van de samenleving te brengen; we willen een vindplaats van geloof zijn.
Ruim vier jaar geleden zette ik samen met een officier van het Leger des Heils een eerste ‘Geloven in de buurt’ in het zuiden op. We huurden een leeg winkelpand in het centrum, verfden de muren en bestelden kledingrekken op Marktplaats. Via het Leger des Heils werd mooie tweedehands kleding aangevoerd en binnen twee weken openden we onze deuren. Vanaf de eerste dag meldden vrijwilligers uit de buurt zich spontaan aan. Er blijken veel mensen te wachten op een kans om hun lege leven weer zin te geven. Samen met deze vrijwilligers konden we deze locatie elke middag openen. De kleding trekt de mensen over de drempel, en er staat een lange tafel midden in wat we de ‘Ontmoetingswinkel’ noemen, waar gratis koffie of thee wordt geschonken. Daar is alle ruimte voor gesprekken over God en geloof. Dat stimuleren we door een Bijbeldisplay, waar gretig gebruik van gemaakt wordt, en door een gebedsbox die midden op de tafel staat en waar mensen hun gebedsverzoeken in kunnen stoppen. Tijdens onze teamvergaderingen bidden we voor de gebedspunten die zijn ingeleverd.
Ook hebben we de doop meegemaakt van een man die een bijbel van de display had meegenomen, en die een week later terugkwam en me de oren van het hoofd vroeg over wat hij had gelezen. Binnen de kortste keren zat hij op een Alpha-cursus die door een van de kerken in Maastricht werd gegeven en kwam hij tot geloof in Jezus. Ik heb wekelijks diepe gesprekken met de gasten die bij ons aan tafel zitten. Gemiddeld komen er zo’n 25 mensen per middag langs.
Naast een eindeloze hoeveelheid koffie schenken en drinken en daarmee relaties opbouwen, naast veel gesprekken over koetjes en kalfjes, komt er uiteindelijk bijna altijd een moment waarop mensen naar je toe komen om hun hart te luchten over iets wat er met hen is gebeurd. Dan ga ik even met hen apart zitten, luister naar hun verhaal en bid samen met hen of God erbij wil zijn.
Inmiddels is het na een paar jaar zover dat ook de huisarts de meest eenzame mensen ‘op recept’ naar ons toestuurt: eenmaal daags een portie echte aandacht. Zo geven we de liefde van God voor deze mensenhanden en voeten in de wijk. Bij Jezus zijn ze welkom! Samen met de IZB zijn we nu bezig een tweede locatie te openen in Maastricht om ook daar weer in Jezus’ naam midden in die gebroken samenleving biddend en zegenend aanwezig te zijn.
Ron van der Spoel
Predikant-pionier voor IZB in Zuid-Limburg